سنگ ساختمان از مصالح ساختماني اوليه به شمار مي آيد كه از همان ابتدا انسانها براي ساختن خانه هايشان از آن استفاده مي كرده اند؛ گواه اين ادعا همين بس كه با نگاهي به دوره هاي كهن سنگي و پارينه سنگي متوجه مي شويم از سنگ بيش از ساير مصالح استفاده مي شده است. البته بعدا به دليل سنگيني و مشكلات زيادي كه در حمل و نقل براي انسان پيش آمده جاي خود را به مصالحي نظير آجر داد؛ اما همچنان در بيشتر سازه هاي سنگيني مثل پل ها، تونل ها، ديوارهاي حائل و... استفاده زيادي مي شود.
خواص مخصوص كاربري سنگ ساختمان
براي بررسي خواص سنگ ساختمان همين بس كه مقاومت زيادي در برابر كشش دارند، تحمل بالايي در برابر فشار، نفوذپذيري، انتشار امواج، پايداري دارند. سنگ ساختمان با توجه به اين ويژگي ها بايد بدون شيار، رگه، ترك، پوسيدگي و لايه هاي سست باشد و بهتر است داراي رنگ يكنواختي داشته باشد.
سنگ هاي طبيعي بيشترين مقاومت را در انواع شرايط جوي دارند و بهترين نمونه براي عمليات ساختماني محسوب مي شود و در كاربري هايي مثل سنگ قواره، سنگ باربر، سنگ ستون، سنك درپوش و... استفاده مي شوند.
چگونگي مراحل ساختن سنگ ساختمان
با استفاده از ديلم، انفجار قطعات بسيار بزرگي را از معادن استخراج مي شود كه به سنگ قله معروف است، اين سنگها بايد قابل حمل و بزرگ باشد و با توجه به نوع جنس و كاربردي كه براي آن تهيه مي شود با عمليات مكانيكي خاصي آماده استفاده در ساختمان مي شود.
سنگ هاي كه كاربري آنها خشن يا باربر تعريف مي شود با تيشه و چكش اماده مي شود؛ ولي سنگ هاي تزئيني را اول برش مي دهند و همان طور كه برش داده مي شود مي شويند تا بدين وسيله خاك آن گرفته شود و سپس آن را جلا مي دهند. از ديگر نام هاي سنگ ساختمان سنگ لاشه، سنگ قواره، سنگ بادبر و سنگ پلاك معروف است.
سنگ ساختمان لاشه : نوعي از سنگ است كه شكل و شمايل خاصي ندارد و همان طور كه از معدن استخراج مي شود در زيرسازي ها، پر كردن فاصله بين سنگ ها و كف سازي استفاده مي شود.
سنگ ساختمان قواره: در واقع همان سنگ لاشه است كه در كارگاه ها با تيشه كاري شكل پيدا مي كند و به اصطلاح گوشه دار و زوايه دار مي سازند. از اين نوع سنگ در ديوارهاي باربر، جدول سازي و كف سازي استفاده مي شود كه به نماسازي كمي نياز داشته باشد.
سنگ بادبر(مالون) : اين نوع از سنگ ها با تيشه كاري شكل درست و حسابي و منظمي به خود مي گيرد و البته يك طرف آن كاملا شكل صاف دارد. موارد استفاده آن در تونل سازي، جدول سازي، سنگفرش، پله و... است.
سنگ ساختمان پلاك ( تزئيناتي) مهم ترين استفاده اين سنگ در نماسازي ساختمان ها است، براي تهيه سنگ پلاك، سنگ قله را در كارگاه سنگبري در ضخامت هاي معين مي برند و سپس آن را به طور كامل جلا مي دهند تا كاملا براق و مثل آيينه شود. سنگ ساختمان پلاك را در تزئينات داخل و خارج ساختمان و در كف، ديوار پله، كف پنجره، و وسائيل تزيئناتي مثل گلدان، شمعدان و ... استفاده مي كنند.
انواع مختلف سنگ ساختمان ايراني
بيشترين سنگ ساختمان كه در ايران استفاده مي شود عبارت است از گرانيت، مرمر، سنگ سبز توف كوارتزيت، سنگ آهك تراورتن، سرپانتين، ماسه سنگ و شيست.
سنگ ساختمان گرانيت : جزو سنگ هاي آذرين است كه داراي سختي و مقاومت بسيار زيادي است و جلاپذيري بالايي نيز دارد. البته از گرانيت خرد شده در زيرسازي جاده و آهن استفاده مي كنند و از سنگ ساختمان آن براي درست كردن بناهاي يادبود، تزئينات داخلي و خارجي استفاده مي كنند. از سنگ ساختمان كوارتزيت در ساختمان هاي ارزان قيمت و روستايي استفاده مي شود.
از سنگ آهك نيز براي تزئينات داخل و خارج ساختمان، ديوار، تزئينات كف، نماسازي، مجسمه سازي و حتي ستون سازي استفاده مي كنند.
از سنگ ساختمان مرمر كه در رنگ هاي سفيد، خاكستري، سياه، سبز، قرمز و ارغواني موجود مي باشد بيشتر براي تزئينات و نماسازي داخل ساختمان مثل كف، ديوار استفاده مي شود.
از ديگر سنگ هايي كه به عنوان سنگ ساختمان استفاده مي شود سنگ توف است كه اين سنگ از سنگ هاي خاكستر آتشفشان است كه به دليل چسبندگي كم ذرات آن در اثر هوازدگي پوسته پوسته مي شود و پودر مي شود. البته اين سنگ به لحاظ رنگ سبز آن از زيبايي خاصي برخوردار است و بيشتر در ديوارسازي، پارك سازي استفاده مي شود.
سنگ ساختمان